آموزش عقايد

وزيري، شوميز، 512 صفحه، چاپ اول 1377، چاپ سي‌وپنجم 1387.

اين كتاب شامل مجموعه‌اى‌ از درس‌هاى‌ كلامى‌حضرت استاد است كه در تابستان 1365 به قلم ايشان نگاشته شده و مركز چاپ و نشر بين‌الملل سازمان تبليغات اسلامى‌ آن را در تابستان 1377 با شمارگان 6500 نسخه به چاپ رسانده است. گفتني است قبل از آن نيز اين كتاب بيش از ده‌بار در شمارگان گسترده چاپ شده است.

بخش‌هاي مختلف كتاب حاضر با ترتيبي منطقى‌ تنظيم شده و علاوه بر اين هر بحث تقريباً به طور مستقل و بي‌نياز از ارجاع به مباحث بعدى‌ مطرح گرديده است. هم‌چنين عبارات اين کتاب، ساده و روشن‌اند و در متن از كاربرد اصطلاحات پيچيده و تعابير دشوار پرهيز شده است و اثبات مطالب با استفاده از دليل‌هاى‌ متقن، به دور ازتوضيحات زايد و ملال‌آور صورت گرفته است. اين ويژگى‌ها موجب شده كه اين اثر، كتابي شايسته و مناسب تدريس گردد.

از ديگر ويژگى‌‌هاى‌ اين كتاب ارزنده آن است كه: نكات مهم بعضى‌ دروس، در درس‌هاى‌ بعدى‌ تكرار شده و مورد تأكيد قرار گرفته است. هم‌چنين حضرت استاد در هر بحث شبهات مطرح شده درباره آن را بررسى‌ و نقد كرده‌اند. در پايان هر درس نيز پرسش‌هايى‌ درباره مطالب مهم آن ارائه گرديده است.

اين كتاب سه جلدى‌، در سه بخشِ خداشناسى‌، راهنماشناسى‌ و فرجام‌شناسى‌ تنظيم شده است.

نگارنده در مقدمه بخش خداشناسى‌، به تعريف دين، تفكيك اصول دين از فروع آن، لزوم تحقيق درباره اصول دين، جهان‌بينى‌ به مثابه مقدمه‌اى‌ براى‌ ايدئولوژى‌، و راه حل مسائل بنيادين جهان‌بينى‌ مى‌پردازد. آن‌گاه بحث اصلى‌ آغاز مى‌شود و موضوعات خداشناسى‌، راه ساده شناخت خدا، اثبات وجود خدا، صفات ذاتيه و فعليه خداوند، و سپس علل انحراف شبهات ناظر به آن بررسى‌ مى‌شود. حضرت استاد در ادامه به نقد جهان‌بينى‌ مادى‌ و اثبات توحيد و يگانگى‌ خداوند، بحث جبر و اختيار، قضا و قدر و عدل الهى‌ مى‌پردازند.

در بخش راهنماشناسى‌، مباحثى‌ چون: نياز بشر به وحى‌ و نبوت، حل چند شبهه در اين‌باره، عصمتِ انبيا، دلايل عصمت انبيا، شبهات عصمت، بحث معجزه و حل شبهات ناظر به آن، ويژگى‌هاى‌ پيامبران، كثرت و تعداد پيامبران و رابطه مردم با آنان، پيامبر اسلام(صلى‌ الله عليه وآله) و اثبات رسالت آن حضرت، اعجاز قرآن، مصونيت قرآن از تحريف، جهانى‌ و جاودانه بودن اسلام، خاتميت، امامت، نياز به وجود امام، نصب امام، عصمت و علم امام، و امامت حضرت مهدى‌(عليه السلام) و حكومت جهانى‌ آن حضرت و راز غيبت مطرح شده است.

در بخش سوم؛ يعني معادشناسى‌ (فرجام‌شناسى‌) مباحث ذيل را بررسي مى‌كند:

وابستگى‌ مسأله معاد به مسأله روح، تجرد روح، اثبات معاد، معاد در قرآن، پاسخ قرآن به شبهات منكران معاد، وعده الهى‌ درباره قيامت، مشخصات عالم آخرت، از مرگ تا قيامت، تصوير رستاخيز در قرآن، مقايسه دنيا با آخرت، رابطه دنيا با آخرت، قراردادى‌ يا حقيقى‌ بودن رابطه دنيا و آخرت، نقش ايمان و كفر در سعادت و شقاوت، رابطه متقابل ايمان و عمل، حبط و تكفير اعمال، امتيازات مؤمنان، شفاعت و حل شبهات آن.

معاونت فرهنگى‌ سازمان تبليغات اسلامى‌ ترجمه عربى‌ اين كتاب را با عنوان «دروسٌ فى‌ العقيده الاسلاميه» در سال 1408 قمرى‌ با شمارگان 3000 نسخه به چاپ رسانده است. ترجمه اسپانيولى‌ آن نيز با عنوان (Ensenanza de la Doctrina Islamica) توسط حجج اسلام آقايان محسن ربانى‌ و عبدالعزيز پاز صورت گرفته و با شمارگان 3000 نسخه توسط معاونت فرهنگى‌ مجمع جهانى‌ اهل بيت(عليهم السلام) چاپ و منتشر شده است. هم‌چنين دو جلد از ين کتاب توسط آقاي محمد رضوي راد و به کوشش انستيتوي علوم اسلامي آلمان در سال 2003 ميلادي به آلماني ترجمه شده است.

درضمن، اين کتاب توسط شیخ محمدشریف کیت سامبون به زبان تایی ترجمه، و به همت نمایندگی جامعه‌المصطفی‌العالمیه تایلند در 2جلد چاپ شده است. ترجمه روسي اين كتاب نيز كه توسط آقاي محمد سلام مخشولف انجام شده، در سال 2011 به همت بنياد مطالعات اسلامي مسكو و با همكاري انتشارات ايستوك به چاپ رسيده است. اين کتاب به زبان هندي نيز ترجمه شده و آماده چاپ است. همچنین‌، اين کتاب در سال 2013 ميلادي به همت مجمع جهاني اهل‌بيت(عليهم‌السلام)،  تحت اشراف حجت‌الاسلام آقاي دکتر قلي‌زاده و به کوشش آقاي علي عمويي به زبان آلبانيايي ترجمه شده است.

«Theological instructions» عنوان انگلیسی این کتاب است که توسط میرزا محمد عباس‌رضا ترجمه و به همت انتشارات مؤسسه ٱموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) چاپ شده است.

گفتنی است، اين کتاب به همت انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در سال1389 در مجموعه آثار حضرت استاد با عنوان مشکات نیز چاپ و منتشر شده است.