شرح برهان شفا جلد دوم

وزيري، گالينگور، 272 صفحه، چاپ اول سال 1384.

اين كتاب نيز سلسله درس هاى استاد است كه به خامه حجة الاسلام محسن غرويان تحقيق و نگارش يافته و 3000 نسخه آن در سال 1373 به همت انتشارات اميركبير تهران به چاپ رسيده است. محتواى اين كتاب شامل متن، ترجمه و شرح مقاله اول از برهان ابن سيناست. استاد مصباح كتاب برهان شفا را در سال هاى 65ـ1363 در مؤسسه در راه حق قم تدريس مى كردند. حجة الاسلام غرويان كه از شركت كنندگان آن درس بوده است متن پياده شده از نوار را ويرايش و تنظيم نموده، و علاوه بر ترجمه روانى از متن كتاب برهان، توضيحات ديگرى هم بر كتاب افزوده است. استاد نيز پس از آن، تمام كتاب را مطالعه كرده و اصلاحات لازم را انجام داده اند.

به اين ترتيب در اين شرح ابتدا عباراتى از متن كتاب برهان شفا ـ كه جامع ترين و عميق ترين كتاب منطقى در عالم اسلام است ـ به همراه ترجمه روان آن آورده شده و بعد توضيحات و بررسى هاى استاد به همراه افزوده هاى آقاى غرويان آمده است.

كتاب (كه جلد اول از مجموعه دروس برهان شفاى استاد است) مشتمل بر دوازده فصل است:

فصل اول در بيان غرض از فن برهان; فصل دوم در بيان مرتبه و جايگاه كتاب برهان; فصل سوم در بيان اينكه هر تعليم و تعلم ذهنى، مسبوق به علم پيشين است; فصل چهارم درباره مبادى قياس; فصل پنجم در انواع مبادى علوم و انواع حد وسط; فصل ششم در كيفيت رسيدن به مجهولات از راه معلومات; فصل هفتم در زمينه برهان به طور مطلق و دو قسم آن (برهان لمّى و برهان انّى); فصل هشتم در باب اينكه علم يقينى به مسبّب از راه علم به سبب آن حاصل مى شود; فصل نهم درباره شناخت احكام بدون سبب و درباره استقرا و تجربه و نتايج اين دو است; فصل دهم به اين امر مى پردازد كه چگونه شىء اخص مى تواند علت انتاج اعم باشد; فصل يازدهم درباره شروط مقدمات برهان است; و بالاخره فصل دوازدهم درباره مبدأ برهان، طبيعت برهان به طور كلى و مسائل جنبى ديگر است.