درآمد

برگزيده خدا، حضرت مصطفي(صلى الله عليه وآله)، که قلب او محل نزول قرآن است، فرمود: انا مدينه العلم و علي بابها.(1) پس هر کس سَرِ آن دارد که وارد شهر معرفتِ ناب شود، بايد نزد اين آستان آيد. همچنين در مقام عمل و سلوک فردي و اجتماعي نيز، باز به فرموده حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)،(2) فقط با پيروي از امير مؤمنان ـ که سلام و درود خداوند بر او و همسر و يازده فرزند پاکش باد ـ مي‌توان به آستان حقيقت رسيد و بِدان سَر ساييد. عقلِ درستْ نيز حکم مي‌کند که براي برداشتن آب بايد از سرچشمه، و آن هم نزديک‌ترين، زلال‌ترين و پر آب‌ترينِ سرچشمه‌ها سراغ گرفت. از همين روي، اين تحقيق، که در پي واکاوي مفهوم و ويژگي‌ها و کارکردهاي بسيج است ابتدا به قرآن که جايگاه راستين آن قلب پيامبر است و سپس به سرچشمه جريان و سريان آن در کوير ماسِوا، علي(عليه السلام)، بازمي‌گرديم و در

1. محمدباقر مجلسي، بحارالانوار، ج 10، ص 120، باب 8، روايت 1.

2. ر.ك: همان، ج 7، ص 282، باب 12.

نهج‌البلاغه سيري مي‌کنيم. اين کاوش در قرآن و نهج‌البلاغه ما را به مفهوم کليدي و شگرف شيعه سوق مي‌دهد؛ به اين معنا که بسيجي با آن ويژگي‌هايي که در قرآن و نهج‌البلاغه مطرح است، همانا شيعه مولا علي است، و بر اين اساس، هر کس در جامعه امروزِ ما اين نام مقدس را برخود مي‌نهد، مي‌بايد که پايبند لوازم اين معنا و دلبسته مرام مولاي خويش نيز باشد.

از اين دو فصل که بگذريم، نوبت به نقش بسيج و تفکر بسيجي در تحولات فرهنگي و سياسي مي‌رسد، که فصل سومِ اين پژوهش را تشکيل مي‌دهد. نقش بسيج و تفکر بسيجي در انقلاب و نيز در سنگر دانشگاه موضوعات مورد توجه در اين فصل‌اند، و سرانجام در فصل آخر به خاستگاه معرفتيِ بسيج، بايسته‌هاي بسيج و پاره‌اي مباحث در اين باره پرداخته شده است.

اين مجموعه، برگرفته‌اي است از پاره‌اي آثار مکتوب و غيرمکتوب حضرت آيت‌الله مصباح يزدي دام ظله، که به سفارش مديريت تدوين متون مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خمينيقدس‌سره تدوين يافته، و اميد است که مقبول درگاه ايزدي و ساحت مقدس و نوراني حضرت وليعصر، عجل الله تعالي فرجه، افتد و راهنمايي براي نسل جوانمان باشد.

حسين ارجيني ـ عليرضا تاجيک