مقدمه معاونت پژوهش

حقيقت اصيل‌ترين، جاودانه‌ترين و زيباترين راز هستي و نياز آدمي است كه سلسلة مؤمنان و عالمان صادق چه جان‌ها كه در راه آن نباخته، و جاهلان و باطل‌پرستان چه توطئه‌‌ها و ترفندها كه براي محو و مسخ آن نساخته‌اند. چه تلخْ‌واقعيتي است مظلوميت حقيقت، و چه شيرينْ‌حقيقتي است اين وا‌‌‌‌قعيت كه در مصاف هميشگي حق و باطل، حق سربلند و سرفراز است و باطل ازبين‌رفتني و نگونسار. اين والا و بالانشينيِ حقيقت، گذشته از سرشت حق، وام‌دار كوشش‌هاي خالصانه و پايان‌ناپذير حقيقت‌جوياني است كه در عرصة نظر و عمل كمر همت محكم بسته و از دام و دانة دنيا رسته‌اند، و دراين‌ميان، نقش و تأثير اديان و پيامبران الهي، و به‌ويژه اسلام و پيامبر اكرمصلی الله علیه و آله و جانشينان برحق و گرامي اوعلیهم السلام، برجسته‌ترين است.

دانشمندان نام‌آور شيعه رسالت خطير و بي‌نظير خويش را بهره‌گيري از عقل و نقل و غوص در درياي معارف قرآن و برگرفتن گوهر ناب حقيقت از سيره آن پيشوايان و عرضه آن به عالم بشري و دفاع جانانه دربرابر هجوم ظلمت‌پرستان حقيقت‌گريز دانسته و در اين راه ديده‌ها سوده و جان‌ها فرسوده‌اند. اكنون در عصر بحران معنويت كه دشمنان حقيقت و آدميت هرلحظه با توليد و انتشار

فزون از شمارِ آثار نوشتاري و ديداري و به‌كارگيري انواع ابزارهاي پيشرفته سخت‌افزاري و نرم‌افزاري در عرصه‌هاي گوناگون براي سيطره بر جهان مي‌كوشند، رسالت حقيقت‌خواهان و انديشمندان حوزوي و دانشگاهي، به‌ويژه عالمان دين، بس عظيم‌تر و سخت دشوارتر است.

در جهان تشيع، پژوهشگران حوزوي در علوم فلسفي و كلامي، تفسيري و حديثي، فقهي و اصولي و نظاير آن كارنامه درخشاني دارند، و تأملات ايشان بر تارك پژوهش‌هاي اسلامي مي‌درخشد. درزمينه علوم طبيعي و تجربي و فناوري‌هاي جديد نيز پژوهشگران ما تلاش‌هايي چشمگير كرده، گام‌هايي نويدبخش برداشته و به جايگاه درخور خويش در جهان نزديك شده‌اند، و مي‌روند تا با فعاليت‌هاي روزافزونشان مقام شايسته خويش را در صحنه علمي بين‌المللي بازيابند. ولي در قلمرو پژوهش‌هاي علوم اجتماعي و انساني تلاش‌هاي دانشمندان اين مرزوبوم آن‌گونه‌كه شايسته نظام اسلامي است به بار ننشسته و آنان گاه به ترجمه و اقتباس نظريات ديگران بسنده كرده‌اند. دراين‌زمينه كمتر مي‌توان ردّ پاي ابتكارات و به‌ويژه خلاقيت‌هاي برخاسته از مباني اسلامي را يافت و تا رسيدن به منزلت مطلوب راهي طولاني و پرچالش در پيش است. ازاين‌روي، افزون بر استنباط، استخراج، تفسير و تبيين آموزه‌هاي ديني و سازمان‌دهي معارف اسلامي، كاوش در مسائل علوم انساني و اجتماعي از ديدگاه اسلامي و تبيين آنها از مهم‌ترين اهداف و اولويت‌هاي مؤسسات علمي به‌ويژه مراكز پژوهشي حوزه‌هاي علميه است.

مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(رحمه الله) در پرتو تأييدات رهبر كبير انقلاب اسلامي و حمايت‌هاي بي‌دريغ خلف صالح وي، حضرت آيت‌الله خامنه‌ايدام ظله العالي از آغازِ تأسيس براساس سياست‌ها و اهداف ترسيم‌شده ازسوي حضرت آيت‌الله

محمدتقي مصباح يزدي «دامت بركاته» به امر پژوهش‌هاي علمي و ديني اهتمام داشته و در مسير برآوردن نيازهاي فكري و ديني جامعه، به پژوهش‌هاي بنيادي، راهبردي و كاربردي پرداخته است. معاونت پژوهش مؤسسه براي تحقق اين مهم، افزون بر برنامه‌ريزي و هدايت دانش‌پژوهان و پژوهشگران، درزمينه نشر آثار محققان نيز كوشيده و بحمدالله تاكنون آثار ارزنده‌اي را در حد توان خود به جامعه اسلامي تقديم كرده است.

كتابِ پيش روي، بخشي از مباحث اخلاقي استاد فرزانه، حضرت آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي «دامت بركاته» در ترسيم ويژگي‌هاي ارزشمند شيعيان واقعي و مؤمنان راستين است كه با تلاش پژوهشگر ارجمند حجت‌الاسلام كريم سبحاني نگارش يافته است. در هشت گفتار آغازين كتاب، چندين روايت كه به خصلت‌ها و ويژگي‌هاي مؤمنان و شيعيان واقعي اشاره دارند، بررسي شده، و در گفتارهاي بعد، بخش اول خطبه امير مؤمنان، عليعلیه السلام درباره ويژگي‌ها و نشانه‌هاي شيعيان واقعي و پرهيزكاران، براساس روايت نوف‌بن‌بكالي، بررسي و تبيين شده است. هدف اصلي كتاب ارائه نمونه‌هاي عيني و الگوهاي شايسته بندگي خداوند به جويندگان راه صلاح و رستگاري است. معاونت پژوهش، دوام عمر پربركت معظم‌له و توفيق روزافزون پژوهشگر محترم را از خداوند متعال خواستار است.

معاونت پژوهش

مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(رحمه الله)