قال علي عليه‌السلام : إِنَّهُ لَيْسَ لِأَنْفُسِكُمْ ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّةَ فَلَا تَبِيعُوهَا إِلَّا بِهَا؛ امير مومنان عليه‌السلام مي‌فرمايند: همانا براي شما بهايي جز بهشت نيست، پس به کمتر از آن نفروشيد. (نهج‌البلاغه، حکمت456)

 

مقدمه معاونت پژوهش

حقيقت، اصيل‌ترين، جاودانه‌ترين و زيباترين راز هستى و نياز آدمى است كه سلسله مؤمنان و عالمان صادق، چه جان‌ها كه در راه آن نباخته، و جاهلان و باطل‌پرستان، چه توطئه‌ها و ترفندها كه براى محو و مسخ آن نساخته‌اند. چه تلخْ واقعيتى است مظلوميت حقيقت، و چه شيرينْ حقيقتى است اين واقعيت كه در مصاف هميشگى حق و باطل، حق، سربلند و سرفراز است و باطل، از بين‌رفتنى و نگونسار. اين والا و بالانشينىِ حقيقت، گذشته از سرشت حق، وامدار كوشش‌هاى خالصانه و پايان‌ناپذير حقيقت‌جويانى است كه در عرصه نظر و عمل، كمر همت محكم بسته و از دام و دانه دنيا رسته‌اند. البته در اين ميان، نقش و تأثير اديان و پيامبران الاهى، و به ويژه اسلام و پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) و جانشينان برحق و گرامى او(عليهم السلام)، برجسته‌ترين است.

   دانشمندان نام‌آور شيعه، رسالت خطير و بى‌نظير خويش را، بهره‌گيرى از عقل و نقل، غوص در درياى معارف قرآن، برگرفتن گوهر ناب حقيقت از سيره آن پيشوايان و عرضه آن به عالم بشرى، و دفاع جانانه در برابر هجوم ظلمت‌پرستان حقيقت‌گريز دانسته‌اند و در اين راه ديده‌ها سوده و جان‌ها فرسوده‌اند. اكنون در عصر بحران معنويت كه دشمنان

حقيقت و آدميت هر لحظه با توليد و انتشارِ فزون از شمارِ آثار نوشتارى و ديدارى، و به‌كارگيرى انواع ابزارهاى پيشرفته سخت‌افزارى و نرم‌افزارى در عرصه‌هاى گوناگون براى سيطره بر جهان مى‌كوشند، رسالت حقيقت‌خواهان و انديشمندان حوزوى و دانشگاهى، به ويژه عالمان دين، بس عظيم‌تر و سخت دشوارتر است.

   در جهان تشيع، پژوهشگران حوزوى در علوم فلسفى و كلامى، تفسيرى و حديثى، فقهى و اصولى و نظاير آن، كارنامه درخشانى دارند و تأملات ايشان بر تارك پژوهش‌هاى اسلامى مى‌درخشد. در زمينه علوم طبيعى و تجربى و فن‌آورى‌هاى جديد نيز پژوهشگران ما تلاش‌هايى چشمگير كرده، گام‌هايى نويدبخش برداشته و به جايگاه درخور خويش در جهان نزديك شده‌اند. نزديك است تا با فعاليت‌هاى روزافزونشان، مقام شايسته خويش را در صحنه علمى بين‌المللى بازيابند. اما در قلمرو پژوهش‌هاى علوم اجتماعى و انسانى، تلاش‌هاى دانشمندان اين مرز و بوم، آن‌گونه كه شايسته نظام اسلامى است به بار ننشسته و آنان گاه به ترجمه و اقتباس نظريات ديگران بسنده كرده‌اند. در اين زمينه، كمتر مى‌توان ردّ پاى نوآورى‌ها و بهويژه خلاقيت‌هاى برخاسته از مبانى اسلامى را يافت و تا رسيدن به منزلت مطلوب، راهى طولانى و پرچالش در پيش است. از اين روى، افزون بر استنباط، استخراج، تفسير و تبيين آموزه‌هاى دينى و سازماندهى معارف اسلامى، كاوش در مسائل علوم انسانى و اجتماعى از ديدگاه اسلامى و تبيين آن‌ها، از مهم‌ترين اهداف و اولويت‌هاى مؤسسات علمى، به ويژه مراكز پژوهشى حوزه‌هاى علميه است.

مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(رحمه الله) در پرتو تأييدات رهبر كبير انقلاب اسلامى و حمايت‌هاى بى‌دريغ خلف صالح وى، حضرت آيت‌الله خامنه‌اى ـ مد ظله العالى ـ از آغازِ تأسيس، بر اساس سياست‌ها و اهداف ترسيم شده از سوى حضرت آيت‌الله محمدتقى مصباح يزدى ـ دامت بركاته ـ به امر پژوهش‌هاى علمى و دينى اهتمام داشته و در مسير برآوردن نيازهاى فكرى و دينى جامعه، به پژوهش‌هاى بنيادى، راهبردى و كاربردى پرداخته است. معاونت پژوهش مؤسسه براى تحقق اين مهم، افزون بر برنامه‌ريزى و هدايت دانش‌پژوهان و پژوهشگران، در زمينه نشر آثار محققان نيز كوشيده و بحمد‌الله تاكنون آثار ارزنده‌اى در حد توان خود به جامعه اسلامى تقديم كرده است.

   كتابِ پيش روى، بخشى از مباحث اخلاقى استاد فرزانه، حضرت آيت‌الله محمدتقى مصباح يزدى ـ دامت بركاته ـ است كه در سال 1426 ه‌.‌ق در دفتر مقام معظم رهبرى در قم ايراد شده و با تلاش پژوهشگر ارجمند، جناب حجت‌الاسلام آقاى كريم سبحانى تدوين و نگارش يافته است. هدف اصلى كتاب، ارائه شرحى كوتاه بر بخشى از حديث قدسى و پندهاى خداوند متعالى به كليم خويش، حضرت موسى(عليه السلام) است. معاونت پژوهش، دوام عمر پربركت معظم‌له، و توفيق روزافزون پژوهشگر محترم اين اثر را از خداوند متعالى خواستار است.

معاونت پژوهش

مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(رحمه الله)

آدرس: قم - بلوار محمدامين(ص) - بلوار جمهوری اسلامی - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) پست الكترونيك: info@mesbahyazdi.org