قال علي عليه‌السلام : إِنَّهُ لَيْسَ لِأَنْفُسِكُمْ ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّةَ فَلَا تَبِيعُوهَا إِلَّا بِهَا؛ امير مومنان عليه‌السلام مي‌فرمايند: همانا براي شما بهايي جز بهشت نيست، پس به کمتر از آن نفروشيد. (نهج‌البلاغه، حکمت456)

به جاى مقدمه

هو اللطيف

اين سفر و اين سفرنامه هم داستانى دارد شنيدنى‌؛ يك روز اخوين دهشيرى كه يكى دبير شوراى سياست‌گذارى مجموعه آثار حاج‌آقاست و ديگرى مدير فرهنگى مؤسسه، و هر دو از دوستان بنده، به ديدارم آمدند به تقاضاى نوشتن روايت سفرى كه هيچ وقت نرفته بودم.عقل و عرف حكم مى‌كرد كه نپذيرم چراكه اين‌گونه سفرنامه‌نويسى دست‌كم در شمار انواع سفرنامه‌هايى كه در ابتداى همين كتاب آورده‌ام، نبود و نبود توان و تجربه‌اى در من، اما پذيرفتم، اين‌كه چرا؟ خود دلايلى داشت فراتر از مجال اين مقدمه.

منابع كار چند سى‌دى تصويرى بود با ثبت لحظاتى اندك از اين سفر و بسيار ناقص، و البته جناب سيدعلى‌اصغر برقعى، دوست همراه حاج‌آقا در طول اين مسافرت، با اين وصف كه

نمى‌دانسته روزى بايد رخ‌دادهاى اين سفر را بازگو كند و با اين ويژگى نمى‌توانست بسيارى از ابهام‌ها و سؤالاتم را پاسخ بگويد. او راوى من شد در بازگويى اين خاطرات و راوى شماست در آنچه خواهيد خواند. بعدها چند طلبه هندى، تعدادى كتاب و چند جزوه و سفرنامه، كه در همه جاى اين مجموعه ردى از آنها باقى است به اضافه دكتر خواجه‌پيرى‌ـ همو كه در اول و آخر اين كتاب نامش به نيكى آمده و روزى از سر اتفاق ايشان را ملاقات كردم‌ـ همه به ياريم آمدند تا اين نوشته را به ساحل سامان برسانم. با اين همه، به هزار و يك دليل كه يكى با كفايت از هزار دليل ديگر، نبودن نگارنده است در اصل سفر، اين سفرنامه آنچه مى‌بايست نشده است. اگر جايى، جزئى به خوبى شرح شده و از كليتى مهم نام نيامده، يا جايى نثر و نوشته فضايى متفاوت يافته و‌...، با همين دليل توجيهش كرده‌ايم.

حالا كه اين مطلب را مى‌نويسم آرزو مى‌كنم اى كاش خواننده آنچه پيش روست اين مقدمه را بعد از خواندن سفرنامه ببيند يا اى كاش مى‌شد كه مثل خيلى از تفاوت‌هاى اين كتاب اين مقدمه را هم آخر اين مجموعه مى‌آورديم، تا مبادا دانستن اين واقعيت، شيرينى حكايت اين روايت را در كام جان مخاطب اندكى تلخ كند.

سفر آيت‌الله مصباح در سال 1382 است و انتشار اين نوشته 1386. علت اين فاصله دلايل بسيار داشت كه يكى كاهلى نويسنده اين سطور بود، و ديگر قضايا بماند كه غيبت است و رنجش دوستان مهركيش.

در پايان، از همه همراهان گرم‌گام و به ويژه استاد گران‌قدر جناب دكتر سيداحمد رهنمايى كه ره‌نمايى‌هاى ايشان راه‌گشاى اين كار بود و هم‌چنين جناب استاد گلى‌زواره كه بر اين مجموعه نكته‌سنجى‌هايى عالمانه داشتند، تشكر و امتنانى بى‌كران دارم. از درگاه دادار براى ايشان عمرى سرشار از كاميابى و كمال و ايامى خوش آرزو مى‌كنم.

اصغر عرفان

آدرس: قم - بلوار محمدامين(ص) - بلوار جمهوری اسلامی - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) پست الكترونيك: info@mesbahyazdi.org