بسم الله الرحمن الرحيم

در مسير دفاع ؛ همه‌جانبه از اسلام و فرهنگ اسلامي

 رمضان 1425 ه.ق. قم - دارالقرآن الكريم

آن چه پيش رو داريد ترجمه فارسي بيانات حضرت آية اللّه علامه مصباح يزدى(دامت بركاته) است كه در رمضان 1425‌ه.ق. به زبان عربي براي گروهي از طلاب عرب‌زبان در دارالقرآن‌الكريم قم ايراد شده است. متن عربي اين سخنراني در بخش عربي قابل دسترسي است.

الحمدلله رب العالمين و الصلوة و السلام علي سيدالانبياء و المرسلين حبيب اله العالمين ابي‌القاسم محمد و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين.اللهم کن لوليک الحجة بن الحسن صلواتک عليه و علي آبائه في هذه الساعة و في کل ساعة ولياً و حافظاً و قائداً و ناصراً‌؛ و دليلاً و عيناً حتي تسکنه ارضک طوعاً ‌و تمتعه فيها طويلاً

به تمام برادران و خواهران عزيز در هر نقطه از جهان اسلام سلام عرض مي‌کنم و بر روح مطهر حضرت امام و ارواح طيبه شهدا _‌رضوان الله تعالي عليهم‌‌_ درود مي فرستم و از خداوند مي‌خواهم که ما را در انجام آنچه مورد رضايت اوست موفق بدارد و بر علم و معرفت و محبت ما نسبت به اوليائش بيفزايد و ما را بر انجام وظايف و تکاليفمان در اين عصر ياري فرمايد. عصري که از سويي به معارف الهي که از اهل‌بيت _‌صلوات الله عليهم‌؛ اجمعين‌_ به ارث رسيده است، دسترسي آسان تر و سريع‌‌تري دارد و از سوي ديگر مواجه با شبهات و تشکيک‌هاي فزاينده‌‌اي مي‌باشد که شيطان‌‌هاي جن و انس ـ که خداوند همه ما را از شر آن‌ها دور نگه دارد ـ به آن‌ها دامن مي‌زنند.
همه ما مي‌‌دانيم که يکي از بزرگ‌‌ترين منت‌هاي خداوند بر بندگانش اين بوده است که عده‌اي از بهترين بندگانش را انتخاب کرده و آن‌ها را به عنوان پيامبر خويش مبعوث کرده است تا وحي الهي را به صورت مستقيم دريافت کرده و به ديگران ابلاغ نمايند. تا مردم متوجه باشند که براي چه آفريده شده‌اند و راه مستقيم براي رسيدن به سعادت دنيا و آخرت را بشناسند.
خداوند متعال در اين باره در سوره آل‌عمران مي‌فرمايد:
وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاء¹و خداوند بر آن نيست که شما را از غيب آگاه گرداند،‌؛ ولي خداوند از ميان فرستادگانش هر که را بخواهد بر مي‌گزيند.

و در سوره جن مي‌فرمايد:‌
عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا (27) إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا (28) لِيَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَأَحْصَى كُلَّ شَيْءٍ عَدَدًا (29) ²؛ داناي نهان است، و کسي را بر غيب خود آگاه نمي‌کند، جز پيامبري را که از او خشنود باشد،‌؛ که [در اين صورت] براي او از پيش رو و از پشت سرش نگاهباناني بر خواهد گماشت، تا معلوم بدارد که پيام هاي پروردگار خود را رسانيده اند؛ و [خدا] بدانچه نزد ايشان است احاطه دارد و هر چيزي را به عدد شماره کرده است.

و در سوره حديد مي‌فرمايد:‌
لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ (26)؛ به راستي ما پيامبران خود را با دلايل آشکار روانه کرديم و با آن‌ها کتاب و ترازو را فرود آورديم تا مردم به انصاف برخيزند، و آهن را که در آن براي مردم خطري سخت و سودهايي است، پديد آورديم، تا خدا معلوم بدارد چه کسي در نهان، او و پيامبرانش را ياري مي‌کند. آري، خدا نيرومند شکست ناپذير است.
مقتضاي حکمت بالغه پروردگار چنين بود که سلسله انبياء و رسولان را با پيامبر اميِ عربيِ هاشمي، ابوالقاسم محمد بن عبدالله _‌صلي‌الله عليه و آله‌_ به پايان برساند، چنان که در سوره احزاب مي‌فرمايد: مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِكُمْ وَلَكِن رَّسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ³؛ محمد پدر هيچ يک از مردان شما نيست، ولي فرستاده خدا و خاتم پيامبران است. و خداوند برترين و کامل ترين کتاب آسماني را بر او نازل کرد تا نوري باشد که در تمام زمان ها و مکان ها از آن استفاده شود.

خداوند در باره اين کتاب آسماني مي‌فرمايد:
تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا⁴؛بزرگ و خجسته است کسي که بر بنده خود، فرقان (=کتاب جدا سازنده حق از باطل) را نازل فرمود، تا براي جهانيان هشدار دهنده‌اي ‌باشد.؛ و مي‌فرمايد:

قَدْ جَاءكُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُّبِينٌ (16) يَهْدِي بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَيُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (17)⁵؛قطعاً براي شما از جانب خدا نور و کتابي روشنگر آمده است. خداوند هر کسي را که از رضايت و خشنودي او پيروي کند، به وسيله آن کتاب به راه‌هاي سلامت رهنمون مي‌شود، و به توفيق خويش، آنان را از تاريکي‌ها به سوي روشنايي بيرون مي‌برد و به راهي راست هدايتشان مي‌کند.

و در سوره فصلت مي‌فرمايد:
وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ (42) لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ (43)⁶؛ و به راستي که آن کتابي ارجمند است. از پيش روي آن و از پشت سرش باطل به سويش نمي‌آيد و نازل شده‌اي است از سوي حکيمي ستوده صفات.
بدين ترتيب قرآن کريم کلامي است که تمييز دهنده حق از باطل است ؛ و به عدالت حکم مي‌کند و بر کتاب‌هاي آسماني که قبل از پيامبر اکرم _‌صلي‌الله عليه و آله‌_ نازل شده، حاکم است؛ چنان که خداوند متعال مي‌فرمايد:
وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ؛و ما اين کتاب [قرآن] را به حق به سوي تو فرو فرستاديم،‌؛ درحالي که تصديق‌کننده کتاب‌هاي پيشين و حاکم بر آن‌ها است.
سپس دينش را با ولايت و جانشيني اهل‌بيت _‌عليهم‌السلام‌_ کامل نموده و نعمتش را به اتمام رسانيد و فرمود:‌
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا؛امروز دين شما را برايتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم و اسلام را براي شما به عنوان آيين برگزيدم.
پس رسول الله _‌صلي‌الله عليه و آله‌_ در حالي به رفيق اعلي پيوست که براي امت خويش دو ميراث گرانبها و بزرگ به جاي گذاشته بود،‌؛ چنان که فرمود:
«إِنّي تارِكٌ فيكُمُ الثَّقَلَيْن كِتابَ اللّهِ وَ عِتْرَتي أَهْلَ بَيْتي، ما إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما لَنْ تَضِلُّوا أَبَداً»؛ من دو ميراث گرانبها در ميان شما به جا مي‌گذارم: کتاب خدا و عترتم،‌؛ اهل بيتم را. مادامي که از اين دو پيروي کنيد، هيچ گاه گمراه نمي‌شويد.
به راستي که اين دو ميراث گرانبها چقدر عظيم و با برکت هستند! يکي کتاب خدا است که تا روز قيامت از هر گونه تحريفي مصون مي‌باشد، چنان که خداوند مصونيت آن را تضمين کرده و فرموده است:
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛ به درستي که ما قرآن را نازل کرديم و هر آينه حافظ آن هستيم.
و ديگري امام معصوم است که زمين از او خالي نمي‌باشد، خواه حاضر و در دسترس مردم باشد يا غايب و پوشيده از چشم مردم ، که در اين صورت نيز از نور وجودش استفاده مي‌شود، چنان که مردم از نور خورشيد که پشت ابر رفته است بهره‌مند مي‌گردند. پس خدا را سپاس مي‌گوييم که ما را به اين راه [پيروي از ائمه] هدايت کرده است و اگر ما را به اين راه هدايت نمي‌کرد، از اين نعمت بهره‌مند نمي شديم. و در زماني که مردم به خاطر رفتار و برخورد نامناسب خويش با ساير ائمه عليهم‌السلام از ديدن امام معصوم عليه‌السلام و استفاده از برکات ارتباط مستقيم با او محروم هستند؛ از حضور علماي عامل و فقهاي صالح که حاملان علوم ائمه _‌عليهم‌السلام‌_ و پيروان آثار ايشان و هدايت کنندگان امت بر مسير ائمه _‌عليهم‌السلام‌_ هستند، بهره‌مند مي‌شوند.
در واقع علما، مرتبه‌اي از خلافت رسول الله _‌صلي‌الله عليه و آله‌_ و مرتبه‌اي از ولايت اهل‌بيت آن حضرت _‌صلوات الله عليهم‌؛ اجمعين‌_ را بر عهده دارند. در اين زمينه از طرق بسيار زياد که به حد تظافر رسيده است، از پيامبر اکرم _‌صلي‌الله عليه و آله_ نقل شده است که فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ خُلَفائي»؛ و در نقلي ديگر آمده است که فرمود: «أللَّهُمَ ارْحَمْ خُلَفائي»؛ و در نقل سومي آمده است که فرمود:‌؛ «رَحْمَةُ اللَّهِ عَلى خُلَفائي»؛ پس از آن‌که اين جمله را سه مرتبه تکرار کرد، از آن حضرت سؤال شد: «يا رَسُولَ اللَّهِ، مَنْ خُلَفاؤُكَ؟ قالَ: الَّذينَ يَأْتُونَ مِنْ بَعْدي وَ يَرْوُونَ أَحاديثي وَ سُنَّتي وَ يُعَلِّمُونَها النَّاسَ مِنْ بَعْدي»⁷؛ اي رسول خدا، جانشينان شما چه کساني هستند؟ فرمود: کساني که بعد از من مي‌آيند و احاديث و سنت مرا نقل مي‌کنند و آن‌ها را بعد از من به مردم ياد مي‌دهند. و از اهل‌بيت _‌عليهم‌السلام‌_ روايت شده است: «مَجارِي الأُمُورِ بِيِدِ الْعُلَماءِ بِاللَّهِ الأُمَناءِ عَلى حَلالِهِ وَ حِرامِهِ»؛ سرچشمه‌ها و سررشته امور به دست علماي الهي است.همان ها که بر حلال و حرام الهي امين هستند.
بنابراين علماي با تقوا و اميني که زخارف دنيوي و لذت هاي آن را ترک مي‌کنند و خود را وقف معارف کتاب خدا و سنت رسول الله و اهل‌بيتش _‌عليهم‌السلام‌_ مي‌کنند، مرجع عامه مردم هستند؛ همان‌هايي که دست مردم را گرفته و به راه مستقيم و صحيح هدايت مي‌کنند. اين‌ها وظيفه دارند که براي استنباط حقايق دين و تعليم آن به عموم مؤمنان و ارشاد و راهنمايي ايشان به راه حق نهايت سعي و تلاش خويش را به کار گيرند. و مردم وظيفه دارند که از انوار علوم ايشان بهره‌گيري کنند و طبق راهنمايي آن‌ها طي مسير نمايند و آن‌ها را در اجراي دستورات دين پشتيباني کرده و ايشان را در زنده نگه ‌داشتن کتاب و سنت و نابود کردن بدعت ها و خرافات و مقابله با دشمنان دين و جهاد با کفار و محارب‌ها و تضييع کنندگان حقوق مسلمانان ياري دهند.
همچنين وظيفه دارند که با آن‌ها در نشر حقايق اسلام درتمام مناطق جهان براي تمام انسان‌ها همکاري داشته باشند. زيرا حقايق اسلام، امانتي است که نزد مسلمانان است و واجب است که آن را ادا کنند، چنان که خداوند مي‌فرمايد:
إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُم بَيْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُواْ بِالْعَدْلِ؛؛ خداوند به شما امر مي‌کند که امانت ها را به اهل آن رد کنيد و هنگامي که بين مردم داوري مي‌کنيد، به عدالت داوري کنيد.
بنابراين ما به عنوان يک مسلمان وظيفه داريم که:

1. حقايق اسلام و ميراث پيامبر اکرم صلي‌الله عليه و آله و ائمه اطهار عليهم‌السلام را بشناسيم، و روشن است که علماي عامل در اين زمينه وظيفه و نقش اصلي و محوري را بر عهده دارند.

2. اين ميراث را حفظ کرده و از تحريف لفظي و معنوي آن جلوگيري نماييم.
3. اين حقايق را به ساير مردم که در مناطق مختلف جهان زندگي مي‌کنند و به نسل‌هاي آينده منتقل کنيم.
4. براي اجراي احکام اسلامي در زندگي فردي و اجتماعي،‌؛ و برقراري نظام عادلانه اسلامي در مناطق مختلف جهان سعي و تلاش داشته باشيم تا زمينه مناسب جهت ظهور بقيةالله الاعظم ـ‌ارواحنا فداه و عجل الله تعالي فرجه الشريف‌ـ فراهم گردد.

اين‌ها واجباتي است که عقل به تنهايي وجوب آن‌ها را مي فهمد و اثبات آن‌ها نيازي به دليل تعبدي ندارد. و انجام آن‌ها به زمان و مکاني خاص از کره زمين اختصاص ندارد؛ اما عاملي باعث شده است که انجام اين واجبات در اين برهه از زمان براي ما که از بيداري اسلامي و نفحه الهي بهره‌مند شده‌ايم ضرورت بيشتري داشته باشد. به برکت خون پاک شهدا و تلاش و کوشش‌هاي بندگان صالح خدا و تحمل سختي هاي فراوان توسط آنان، انقلاب اسلامي در ايران به پيروزي رسيده، و پيروزي‌هاي ديگري در ساير سرزمين‌هاي اسلامي نصيب مسلمانان شده است، لشکريان شيطان در شرق و غرب عالم رو به اضمحلال و نابودي گذاشته‌اند و به پيروزي‌هاي بزرگ‌تر و مهم‌تري که عن قريب نصيب لشکريان حق ـ‌که حزب پيروز خدايندـ مي‌شود و به نابودي لشکريان باطل ـ‌که از پيروان شيطان لعين هستندـ ؛ بشارت مي‌دهند. ؛ عاملي که عمل به واجبات مذکور را در اين برهه از زمان ضروري‌تر مي‌کند اين است که احزاب کفر و نفاق و بندگان درهم و دينار با تمام امکاناتشان عليه مسلمانان به پا خاسته‌اند. آن‌ها بزرگ‌ترين خيانت كاران و جنايت‌کاران عليه مسلمانان هستند و قصد دارند تا اسلام را نابود ساخته و مسلمين را خوار و ذليل کرده، بر سرزمين و ثروت‌ها و منابع آن‌ها ؛ مسلط شوند، ؛ مفاخر و ارزش‌هاي آن‌ها را انکار کرده، آثار و معارف ايشان را نفي نموده، فرهنگ ايشان را نابود کرده، هويت آن‌ها را مسخ نموده، آن‌ها را به خاک مذلت نشانده، و خواري دنيا و عذاب آخرت را به آنان بچشانند. اين دشمنان قسم‌خورده اسلام کار را به آنجا رسانده‌اند که به خود جرأت بخشيده و اعلام کرده‌اند که جنگ‌هاي صليبي جديدي را عليه مسلمانان به راه مي‌اندازند! با اين تفاوت که در اين عصر ملت‌هاي کفر با هم متحدتر و عزم و اراده‌هايشان راسخ‌تر است و از ثروت‌هاي عظيم، نيروهاي انباشته، و صنايع پيشرفته و اعجاب‌آور برخوردار هستند. در حالي که در جنگ‌هاي صليبي گذشته، آنان در ضعف و پراکندگي و جهل و ناداني به سر مي‌بردند.
و قابل توجه است که اين جنگ منحصر به جنگ‌هاي نظامي نمي‌باشد، بلکه در تمام صحنه‌ها جريان دارد. لذا گاهي اين جنگ در محاصره اقتصادي و توطئه‌هاي بين‌المللي براي جلوگيري از پيشرفت اقتصادي و علمي مسلمانان متبلور مي‌شود و گاهي در فتنه‌انگيزي سياسي و ايجاد تفرقه در ميان مسلمانان به وسيله مزدوران و خيانت‌کاران داخلي ظهور و بروز پيدا مي‌کند. ؛ مهم‌ترين صحنه جنگ، تهاجم همه جانبه فرهنگي است که استعمارگران و مستکبران از زمان قديم با روش‌ها و ترفندهاي گوناگون عليه مسلمانان اجرا مي‌کرده‌اند و متأسفانه امروزه نشانه‌هاي پيروزي آن‌ها را در کشورهايمان و بلکه در خانه‌هايمان مشاهده مي‌کنيم، و کار به جايي کشيده شده و جسارت مستکبران به حدي رسيده است که به بعضي از مسؤولان در برخي از کشورهاي اسلامي دستور داده‌اند تا برنامه‌هاي ديني مدارس خويش را تغير داده و آيات قرآني جهاد را از کتاب‌هاي درسي حذف کنند!! ؛ تهاجم فرهنگي آن‌قدر روشن و واضح است که احتياج به توضيح بيشتر در اين زمينه نمي‌باشد و اشاره‌اي کوتاه براي آدم عاقل کافي مي‌باشد.
حال با مشاهده اين حوادث تلخ بر تمام مسلمان‌ها، از زن و مرد، واجب است که خود را آماده مبارزه‌اي همه جانبه بر ضد اين اقدامات گسترده کفار و مستکبران کنند. اگر بعضي اقسام جهاد فقط بر مردان واجب است، جهاد فرهنگي اختصاص به جنس، قوم، ملت، يا گروه خاصي ندارد، بلکه بر همه واجب است. البته مبارزه فرهنگي به اسلحه فرهنگي، برنامه‌ريزي و نقشه‌هاي مناسب فرهنگي، تلاش‌هاي فراگير و بي‌وقفه، اخلاص در نيت، عزم راسخ، معلومات گسترده، و تجهيزات پيشرفته رسانه‌اي احتياج دارد. ؛ در کنار اين‌ها به معلمان و راهنماياني کوشا و پر تلاش و مجاهد نياز است که خالصانه و براي رضاي خدا، اموال و منافع و راحتي خويش و حتي عمر و جانشان را در راه اهداف مقدس الهي فدا کنند، و البته خداوند يار و پشتيبان چنين افرادي است.
پس بر همه ما بدون استثنا واجب است که سعي کنيم تا معلومات ديني خود را گسترش دهيم و روش‌هاي دفاع از عقايد و ارزش‌هاي ديني و هويتي خويش را از راه گسترش مطالعات و تحقيقات، افزايش دهيم ؛ و مراکز بحث و گفتگو ايجاد نموده و از همه ابزارهاي رسانه‌اي و اصول و فنون آموزشي و تربيتي کمک بگيريم.
 د رپايان متذکر مي‌شوم که به کارگيري همه سعي و تلاش براي انجام واجبات الهي، که در زبان دين از آن به صبر تعبير مي‌شود [صبرٌ علي الطاعه]، اگر همراه با اخلاص در نيت و توکل بر خدا باشد، همة ضعف‌ها و کوتاهي‌هاي ما را جبران مي‌کند. مسلمانان از صدر اسلام تا کنون اين مطلب را تجربه کرده و نتيجه آن را ديده‌‌اند؛ همان‌گونه که خداوند متعال مي‌فرمايد:
كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللّهِ وَاللّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ⁸؛ چه بسيار گروهي اندک ؛ که به اذن خد ا بر گروهي پرشمار پيروز شده‌اند و خداوند يار و پشتيبان صابران است.
خداوند توفيق صبر و تقوا، ثبات قدم و اخلاص در نيت، و توکل و واگذاري امور به ؛ خودش را به ما عنايت فرمايد.

حسبنا الله و نعم الوکيل نعم المولي و نعم النصير

1؛ . آل عمران(3)، 179.

2؛ . جن(72)، 26ـ28.

3؛ . احزاب(33)، 40.

4؛ . فرقان(25)،1.

5؛ . مائده(5)، 16ـ15.

6؛ . فصلت (41)، 42ـ41.

7؛ . بحارالانوار، ج 2، عوالي اللئالي، ج 4، من لايحضره الفقيه، ج 4؛ وسائل الشيعه، ج 27، مستدرک الوسائل، ج 17.

8؛ . بقره(2)، 250.