آنچه اعتباري است مفهوم انتزاعي وجود است، و آنچه اصالت دارد حقيقت عيني وجود است که تنها با علم حضوري درک ميشود و اين دو مطلب با هم تنافي ندارند، چنان که مفهوم واجبالوجود مفهومي انتزاعي است ولي حقيقت واجب، حقيقيترين حقايق و حقيقتبخش همه حقايق است. اما نکتهاي که موجب ميشود مفاهيم ماهوي از مفاهيم اولي شمرده شوند اين است که ذهن نخستين مفاهيم کلي را از مفاهيم جزئي حسي انتزاع ميکند، مثل مفهوم رنگ سفيد که بعد از ديدن شيء سفيد به دست ميآيد. از اين جهت گفته ميشود اين مفاهيم ما به ازاء عيني دارند. اما مفاهيمي از قبيل وجود و عدم و علت و معلول و ساير معقولات ثانيه فلسفي با کندوکاوهاي ذهن به دست ميآيد. براي تفصيل بيشتر به کتاب «آموزش فلسفه»، جلد اول، درس 15 و 24 مراجعه کنيد. شايان ذکر است که واژه «حقيقي» دو اصطلاح متفاوت دارد که اشتراک لفظي آنها منشأ اشتباه ميشود. براي تفصيل بيشتر به کتاب «تعلقيه علي نهايهالحکمه»، بحث اصالهالوجود مراجعه کنيد.
آدرس: قم - بلوار محمدامين(ص) - بلوار جمهوری اسلامی - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) پست الكترونيك: info@mesbahyazdi.org