پيش‌گفتار

در مسير تكامل انسانى، داشتن مربى و راهنماى آگاه، صادق و دل‌سوز، شرطى لازم و اساسى است. آن كس كه مى‌خواهد ديگران را هدايت كند خود بايد ره‌يافته باشد. علاوه بر آن، بايد با صداقت و دل‌سوزى، تنها با در نظر گرفتن مصالح واقعى رهرو، او را در نيل به كمال حقيقى هدايت و دست‌گيرى كند.

يافتن چنين استاد، راهبر و رهنمايى، هميشه يكى از دغدغه‌هاى مهم رهروان راه حقيقت و جويندگان طريقت بوده است. بسيارند كسانى كه در اثر گرفتار آمدن در دام راهبران گمراه و شيادان رهزن اين راه، به جاى رسيدن به كمال و سعادت و كاميابى، نصيبى جز سقوط و هلاكت و تلخ‌كامى عايد ايشان نگرديده است. از اين‌رو، سالكان حقيقت و عاشقان فضيلت را بايسته است كه در اين مهم، بسيار حساس و موشكاف، و پيوسته مددخواه حق متعال باشند.

در اين ميان، دو ثقل اكبر و اصغر، راهنمايان صادقى هستند كه با تمسك به آنان مى‌توان امواج سهمگين فتنه‌ها را پشت سر نهاد و از وادى حيرت و ضلالت به سلامت عبور كرد؛ كه ختم رسالت و سرسلسله پرچم‌داران هدايت فرمود: اِنّى تارِكٌ فيكُمُ الثَّقْلَيْنْ ما اِنْ تمسكتُم بِهِما لَنْ تَضِلّوا بَعْدى كتابَ اللّهِ وَعِتْرَتى اَهْلَ بَيْتى ... .(1)

بر اين اساس، قرآن صامت بى‌همراهى قرآن ناطق هرگز ره به جايى نخواهد برد و چراغ هدايت و ضمانت سلامت از ضلالت نخواهد شد؛ چراكه فرمود: ما اِنْ تمسكتُم «بِهِما» لَنْ تَضِلّوا.

بدين‌روى، ما در اين‌جا رهروان شايق را به همراهى با قرآنى ناطق و امامى صادق از سلاله اهل بيت(عليهم السلام) فرامى‌خوانيم و همراه با عبدالله بن جندب خوشه‌چين اين شجره طيبه مى‌شويم. آنچه در كتاب حاضر در پى خواهد آمد، درس‌هاى اخلاق استاد فرزانه، حضرت آيت‌الله استاد محمدتقى مصباح يزدى است كه در جمع گروهى از طلاب و علاقه‌مندان به مكتب اهل بيت(عليهم السلام)، در حوزه علميه قم و طىّ سال‌هاى 1376 تا 1378 ايراد گرديده است.

1. بحارالانوار، ج 2، باب 14، روايت 59.

حضرت استاد، محور اين سلسله از مباحث خود را روايتى از امام صادق(عليه السلام) قرار داده‌اند. مخاطب آن حضرت در اين روايت، يكى از اصحاب ايشان به نام عبدالله بن جندب است و حضرت در آن، مطالبى بسيار مفيد و ارزنده را بيان فرموده‌اند كه قطعاً براى كسانى كه در مسير خودسازى و سير و سلوك و تقرب الى الله گام برمى‌دارند، مى‌تواند بسيار راه‌گشا باشد.

لازم مى‌دانيم از كليه عزيزانى كه ما را در چاپ و انتشار اين اثر يارى رسانده‌اند، به ويژه جناب حجت‌الاسلام محمدمهدى نادرى كه كار تدوين نهايى و ويرايش آن را انجام داده‌اند، تقدير و تشكر نموده، مزيد توفيقات ايشان را از خداى متعال درخواست نماييم.

انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(رحمه الله)